ตี๋จูเอี้ย หรือ พระภูมิเจ้าที่ของคนจีน

*** สวัสดีเพื่อนนักศึษาทุก ๆ ท่าน ฉบับนี้ บ้าน818 จะคุยเรื่องของ ตี่จูเอี้ย หรือ พระภูมิเจ้าที่ของคนจีน หรือบางท่านอาจจะเรียกว่า "พระภูมิเทวดา" ก็ได้ และคนจีนบางเชื้อสายอาจจะเรียกว่า ตี่จูเอี้ยกง โทว่ตี่เอี้ย โทว่ตี่กง ฮกเต็กซื้อ โฮ่วโทว่ หรือ ฮกเต็กเจี้ยซิ้ง ก็ได้อีกด้วย
การบูชา ตี่จูเอี้ย ของคนจีนส่วนใหญ่ ก็คล้ายกับคนไทยที่นิยมสักการะบูชาพระภูมิเจ้าที่นั่นเอง แต่แตกต่างกันตรงที่ พระภูมิเจ้าที่ของคนไทยจะอยู่นอกชายคาของบ้าน แต่ตี่จูเอี้ยของคนจีนอาศัยอยู่ ณ พื้นดินในบ้านนั่นเอง ทั้งนี้เนื่องจากความเชื่อที่ว่า แผ่นดิน หรือพื้นธรณีนี้เป็นที่เกิดแห่งสรรพสิ่งทั้งหลาย ซึ่งมีบุญคุณต่อสรรพสัตว์ทุกชีวิต ซึ่งเปรียบเสมือนมารดาผู้ให้กำเนิดบุตร ซึ่งออกจากครรภ์มนุษย์ทุกคนจึงควรให้ความสักความบูชาต่อผู้ที่มีพระคุณกับเรา

อย่างไรก็ดี ตี่จูเอี้ย หรือโทว่ ตี่กง ได้รับการจัดอันดับให้เป็นเทพเจ้าที่มีตำแหน่งที่ต่ำกว่าเทพเจ้าอื่น ๆ และเป็นเทพเจ้าซึ่งอยู่ใกล้ชิดมนุษย์มากที่สุด และโดยส่วนใหญ่ผู้บูชาตี่จูเอี้ยมักจะจินตนาการ หรือวาดสัญญลักษณ์ของตี่จูเอี้ยเป็นชายผู้สูงอายุ มีหนวดเครา ผมเผ้าสีขาวหรือสีเงินยวง หน้าตาอิ่มเอิบ ท่าทางใจดี เชื่อกันว่า ตี่จูเอี้ยผู้มีหน้าที่รับผิดชอบพื้นที่ที่มีขนาดใหญ่สักหน่อย เราจะขนานนามท่านว่า "แป๊ะกง" ซึ่งส่วนใหญ่มักจะถือเป็นเจ้าที่ประจำหมู่บ้าน และหมู่บ้านบางแห่ง จะสร้างศาลเล็ก ๆ ให้ท่านอยู่อาศัยเป็นที่เคารพสักการะ

สำหรับพิธีการในการบูชาตี่จูเอี้ยนั้น ท่านสามารถจุดธูปปักไหว้เป็นจำนวน 3 ดอก หรือ 5 ดอกก็ได้ ซึ่งหากจุดธูปไหว้ 3 ดอก เชื่อว่าเป็นประเพณีการไหว้เจ้า หรือไหว้พระทั่ว ๆ ไป แต่การจุดธูปไหว้ 5 ดอก มีความเชื่อตามหลักฮวงจุ้ยว่าเพื่อต้องการให้สอดคล้องกับอิทธิพลของธาตุดินซื่อถือว่าตี่จูเอี้ยเป็นเทพที่อยู่ติดดิน ได้รับอิทธิพลจากดิน ซึ่งตามตำราของดาวจรทั้ง 9 ในศาสตร์ทางฮวงจุ้ยนั้น ดาวธาตุดินตกกำลังของหมายเลข 5 นั่นเอง

ตามความเชื่อและศรัทธาของคนโบราณนั้นเชื่อว่า ตี่จูเอียมีสถานะเทียบเท่ากับผีเหย้า ผีเรือน ของชาวไทยที่นับถือเช่นกัน และมีหน้าที่ให้ความคุ้มครอง อำนวยความสงบสุขให้แก่มนุษย์ทุก ๆ คนภายในบ้าน แต่ชาวจีนในปัจจุบันมักจะเหมารวมเอาว่า ตี่จูเอี้ยเป็นเทพเจ้าแห่งโชคลาภ หรือไฉ่ซิ้งเอี้ยด้วย ดังจะเห็นได้จากรูปวาดของตี่จูเอี้ยนั้นมีมือข้างหนึ่งถือไม้เท้า และมืออีกข้างหนึ่งถืออ่วงป้อ หรือเงินโบราณของจีนนั่นเอง

ตามทำนานตี่จูเอี้ยเกิดในวันที่ 2 เดือนที่ 2 ของชาวจีน ซึ่งผู้คนจะต้องมีพิธีการเซ่นไหว้กันเป็นพิเศษ ต่างจากการไหว้แบบธรรมดา และยังมีอีกวันหนึ่งตอนใกล้จะสิ้นปีก่อนถึงวันตรุษจีนของทุกปี เรียกกันว่า เป็นวันซิ้งเจี่ยที หรือเป็นวันที่ทวยเทพต่าง ๆ ต้องไปรายงานพฤติกรรมของมนุษย์แก่สวรรค์เบื้องบน จึงมีความเชื่อกันว่า ในวันดังกล่าวจะต้องไหว้ด้วยขนมเข่ง ซึ่งทำจากแป้งเป็นขนมเหนียว ๆ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ตี่จูเอี้ย รับประทานเข้าไปแล้วจะมีขนมเข่งติดปากท่านทำให้ท่านไปรายงานบาปกรรมและความชั่วของมนุษย์ต่อสวรรค์เบื้องบนอย่างไม่ถนัดปากมากนักก็จะส่งผลให้มนุษย์รอดพ้นจากการได้รับโทษจากสวรรค์ไปโดยปริยาย

บางบ้านศรัทธาไหว้ตี่จูเอี้ยกันทุก ๆ วัน แต่โดยส่วนใหญ่ชาวจีนจะนิยมไหว้ตี่จูเอี่ยประจำในวันชิวอิกและจับโหงว คือวันที่ 1 และวันที่ 15 ของทุกเดือนตามปฏิทินจีน อีกทั้งยังมีการไหว้ในวันที่ 2 และวันที่ 16 อีกด้วย เรียกว่า "จ้อแง้" หรือ "ไหว้แง้" โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแง้แรก คือ วันที่ 2 ของเดือนที่ 1 และแง้สุดท้ายคือวันที่ 16 ของเดือนที่ 12 ของทุกปี จะมีการไหว้บูชาและฉลองกันอย่างยิ่งใหญ่ และจะขอพรบนบานศาลกล่าว รวมทั้งแก้บนตอบแทนพระคุณของตี่จูเอียด้วย ***
ทาสมีความคิดเห็นอย่างไร?